KURONDERA
Ikirŭndi kū ngurukanabumenyi
Ingéreká ní ijāmbo bageréka kw’īzína ngo ririrăngūre, máze ayo majāmbo abiri agasāngira inyîtāngizo.

Uturorero:

  • Umwana /u - mu - ana/ mwiza /mu - iza/
  • Amakuru /a - ma - kuru/ maki /ma - ki/
  • Abantu /a - ba - ntu/ benshi /ba - enshi/
  • Amazi /a - ma - zi/ masa /ma - sa/

Ingereka ziri ubwoko bune (4):

  1. Ingereka ndondozi
  2. Ingereka kabaza
  3. Ingereka ntantigiri
  4. Ingereka rutanya

1. INGEREKA NDONDOZI

Ingeraka ndondozi zirangura izina zigeretsweko mu kwerekana akaranga karyo.

Urutonde rw'ingereka ndondozi:

-iza -bi -nini
-niniya -toto -to
-toyi -tonya -shasha
-rere -kuru -novu
-gufi -bisi -kene
-zima -oro -rundi
-zungu -tagatifu -eranda
-tindi -kungu ...

Uturorero:

  • Umwana mwiza arubaha abavyeyi.
  • Abanywa amaza mabi bararwara.
  • Igikoko kinini kiratera ubwoba.
  • Ako gakoni kagufi ni ak'iki?

2. INGERAKA KABAZA

Ingeraka kabaza zirangura izina zigeretsweko mu kurironderera insiguro itomoye biciye mu kubaza.

Ingereka kabaza ni -ki.

Uturorero:

  • Amakuru maki?
  • Akuvuza umuti muki?

  Itegereze neza

Abana bangahe? => Insigarirazina-ngereka kabaza

Naho bangahe /ba-ngahe/ isangiye inyitangizo ba n'izina igeretsweko abana /a-ba-na/, si ingereka kubera ko iyo igeretswe ku yandi mazina bitaguma ari uko bimeze. Ni yo mpamvu "ngahe" atari ingereka ahubwo ari "insigarirazina-ngereka".

Uturorero:

  • inka /i-n-ka/ zingahe /zi-ngahe/: Inyitangizo n na zi ziratandukanye.
  • imirima /i-mi-rim-a/ ingahe /i-ngahe/: Inyitangizo mi na i ziratandukanye. Ntibavuga rero ngo "imirima mingahe".

3. INGEREKA NTANTIGIRI

Ingereka ntantigiri zirangura izina zigeretsweko mu kwerekana uko ibintu bingana ariko zitadomye urutoke ku gitigiri.

Ingereka ntantigiri ni -ke, -kenya, -keyi, -inshi, ...

Uturorero:

  • Abantu bake ni bo baje.
  • Uburo bwinshi ntituba umusururu.

4. INGEREKA RUTANYA

Ingereka rutanya iratandukanya canke ikavangura ibintu n'ibindi.

Ingereka rutanya ni -sa.

Uturorero:

  • Amazi masa ni yo amutunze.
  • Ikiribwa si iswa nsa.

  Itegereze neza

Ingereka ikurikiye inshozi, irivuga, insigarirazina canke akajambo kadahinduka, iguma ari ingereka igihe igeretswe kw'izina.

Uturorero:

  • Abantu ni benshi bamaze kumenya akamaro ko kunywa amazi menza.
    => benshi ni ingereka ikurikiye inshozi ni ariko irangura izina abantu.
  • Amazi ari mabi aratera indwara.
    => mabi ni ingereka ikurikiye irivuga -ri ariko irangura izina amazi.
  • Abami bo basa ngo ni bo bavukana imbuto.
    => basa ni ingereka ikurikiye insigarirazina muvugwa bo ariko irangura izina abami.
  • Iyo nzoga ibabaza mu nda nka novu.
    => novu ni ingereka ikurikiye akagetugetu nka, na ko gakurikiye ingingo y'iryungane "ibabaza mu nda" ariko irangura izina inda.

Aho twabikuye
Indimburo y'ikirundi
UBUSHIKIRANGANJI BW'INDERO
IBIRO VYASHINZWE INYIGISHO
MU MASHURE YISUMBUYE
B.P. 2990
BUJUMBURA

INDIMBURO Y'IKIRUNDI

BUJUMBURA,
NZERO, 1984
Umugwi w'ábashîngwakírŭndi
wó mu biro vyăshīnzwe
inyígīsho mu mashŭre yīsûmbuye.

Ibindi twifashishije
  1. IBINJANA
  2. Inyandiko ya NTIBITANGIRA Philbert iri kuri 'Wikipedia': Ikirundi

KARISHA UBWENGE ni igice twahariye ibibazo bitandukanye vyerekeye ikirundi canke Uburundi.
ABARI KU MURONGO

Muri aka kanya, hari abantu 49 ku murongo.

NI GIHE KI?
UTC (GMT)
Gitega
Brisbane

Bukêbuké bukomeza igihonyi

Abarundi barayamaze bati: "Bukêbuké bukomeza igihonyi" kandi ngo "Uwutárahera aba arahékenya".

Turacari mu bikorwa vyo gutunganya «IKIRUNDI KU NGURUKANABUMENYI» twongera dutororokanya ivyigwa, imigenzo, imigani, n'ibindi vyinshi bijanye n'ikirundi, Abarundi n'Uburundi.

Si igikorwa coroshe cane! Kubw'iyo mpamvu hariho vyinshi tutarashira ng'aha ku ngurukanabumenyi.

Muraheza mutwihanganire! Bukebuke bukomeza igihonyi, mu misi ya vuba bizoba vyabashikiriye.


Tuboneyeho kano kanya ngo tugusabe niba hari amakos(h)a wabonye canke hari ibintu vyerekeye ikirundi, Uburundi canke Abarundi woba wipfuza ko twoshirako (indirimbo, n'ibindi), utwandikire ikete muravyo kuri: info@ikirundi.org canke uduhamagare canke uturungikire ubutumwa ukoresheje WhatsApp: +61469365309.
2023 Ikirundi ku ngurukanabumenyi
        Guterera umugambi w'ikirundi ku ngurukanabumenyi
Fyonda kuri ako kamenyetso   tukubwire uburyo ushobora guterera uyu mugambi w'ikirundi ku ngurukanabumenyi.

Rindira gato...